ဟိုယခင္အလယ္တန္းေက်ာင္း သင္ခန္းစာမ်ားမွ ကမၻာ့ပထဝီဝင္ သင္ယူရစဥ္က မက္ဆိုပိုေတးမီးယား လြင္ျပင္အေၾကာင္း၊ ယူဖေရးတီးႏွင့္ တိုက္ဂရစ္ျမစ္တို႔ အေၾကာင္းကို ဖတ္ခဲ့ရဖူးသည္။ သမုိင္းသင္ခန္းစာမ်ားမွာလည္း ကမၻာ့အေနာက္ပိုင္း၌ ပထမကမၻာစစ္ႀကီး (၁၉၁၄-၁၉၁၈)ခုႏွစ္ စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသွ်ကိုလုိနီ လက္ေအာက္ခံ ႏုိင္ငံသားမ်ားက မက္ဆုိပိုေတးမီးယား စစ္ေျမျပင္ရိွ ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ားတြင္ သြားေရာက္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရန္
ဆင့္ေခၚခ်က္အရ သခင္ဖိုးလွႀကီးအပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား အင္အားျဖည့္ေပးရေၾကာင္း မွတ္သားရဖူးသည္။ ၁၉ ရာစုႏွစ္ဦးပိုင္းက မက္ဆိုပိုေတးမီးယား လြင္ျပင္သည္ ယေန႔အီရန္ႏွင့္ အီရတ္ႏုိင္ငံတို႔ တည္ရိွေသာ ေနရာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
အီရန္ႏွင့္အီရတ္ႏုိင္ငံတို႔သည္ ဆဟာရသဲကႏၲာရ တစ္ပိုင္းႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၿပီး ေရႊမည္းဟု ေခၚၾကေသာ ေရနံၾကြယ္ဝသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ေသာက္သုံးေရရွားပါးသည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ရာစုႏွစ္မ်ားက ပင္လယ္ေရေၾကာင္း ကူးသန္းသြားလာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးခ်ိန္တြင္ အီတလီႏုိင္ငံရိွ ဗင္းနစ္ၿမိဳ႕သည္ အေရာင္းအဝယ္ စည္ကားသျဖင့္ ဗင္းနစ္ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝၾကသည္ကို အစြဲျပဳ၍ အီရတ္ႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္းရိွ ဘာစရာၿမိဳ႕ကိုလည္း အေရွ႕တုိင္း၏ ဗင္းနစ္ၿမိဳ႕ဟု တင္စားေခၚေဝၚၾကသည္။ အီရတ္ႏုိင္ငံ၏ အဓိကျမစ္ႏွစ္ႁမႊာျဖစ္ေသာ ယူဖေရးတီးႏွင့္ တုိက္ဂရစ္ျမစ္တုိ႔ၾကားတြင္ တည္ရိွသည့္ ဘာစရာၿမိဳ႕သို႔ တူးေျမာင္းမ်ား ေဖာက္လုပ္၍ ေရေၾကာင္းသြားလာေရးႏွင့္ ေသာက္သုံးေရ ရရိွေရးအတြက္ လုံေလာက္ေအာင္ အသုံးျပဳႏုိင္ရန္ ဖန္တီးထားသည္။ ျမစ္ႏွစ္ႁမႊာ၏ အထက္အညာတြင္ တည္ရိွေသာ တူရကီ၊ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရန္ႏုိင္ငံတို႔က ဆည္တမံမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ အီရတ္ႏုိင္ငံအတြင္း ျဖတ္သန္းစီးဆင္းရာတြင္ ေရအရင္းအျမစ္ ရရိွႏုိင္မႈ နည္းပါးသြားသည္။ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ ဥတုရာသီေတာကိုမွီ၏ ဆုိထားသည္ႏွင့္အညီ ျမစ္ႏွစ္ႁမႊာမွ ေရရရိွမႈနည္းပါးေသာ ဘာစရာၿမိဳ႕တည္ရိွရာ ေဒသတြင္ မိုးရြာသြန္းမႈ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးေျမမ်ားမွာ ဆားပြင့္အေနအထား ေရာက္ရိွၿပီး သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ အလြန္ခက္ခဲေနေၾကာင္း ၾသဂုတ္ ၂ ရက္က BBC သတင္းေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရသည္။
ယေန႔ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ မိုးေခါင္ေရရွားျခင္း၊ ေရႀကီးေရလွ်ံျခင္း၊ ေျမၿပိဳျခင္း၊ မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚျခင္း စသည့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ မ်ားေၾကာင့္ ေဂဟစနစ္မ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးေနသျဖင့္ ကမၻာ့ျပည္သူမ်ားအတြက္ ရိကၡာထုတ္လုပ္မႈမ်ား က်ဆင္းလ်က္ရိွသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မုတ္သုံမိုးရြာသြန္းမႈ မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္အခ်ဳိ႕တြင္ ေရႀကီးေရလွ်ံေျမၿပိဳမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္ရိွရာ သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးေျမမ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ လူေနအိမ္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ား ပ်က္စီးျခင္းတို႔ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ေလဆင္ႏွာေမာင္း တုိက္ခတ္မႈေၾကာင့္လည္း လူေနအိမ္မ်ား ပ်က္စီးမႈရိွေၾကာင္း သိရသည္။
ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းမ်ားေရေက်ာ္ေနသျဖင့္ ခရီးစဥ္မ်ား ေခတၱရပ္နားထားရသည္။ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ား၌ ေရက်သြားသျဖင့္ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းခရီးစဥ္မ်ား ျပန္လည္ေျပးဆြဲႏုိင္ၿပီး ယာယီေရေဘး ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခိုလႈံေနၾကရေသာ ျပည္သူအခ်ဳိ႕ မိမိတို႔ေနအိမ္မ်ားသို႔ ျပန္လည္ေနထိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မြန္ျပည္နယ္အတြင္း ဇူလုိင္တတိယရက္သတၱပတ္က ရြာသြန္းေသာမိုးေၾကာင့္ က်ဳိက္ထို၊ သထုံ၊ ဘီးလင္းႏွင့္ က်ဳိက္မေရာၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ အဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းသည့္မိုးႏွင့္ ေတာင္က်ေခ်ာင္းေရ တို႔ေၾကာင့္ ဘီးလင္းျမစ္ေရ ျမင့္တက္လာသည့္အတြက္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕ေပၚရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာအမ်ားအျပား ေရႀကီးနစ္ျမဳပ္ခဲ့ၿပီး လူဦးေရ ၁၃ဝဝဝ နီးပါးမွာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၄၃ ခုတြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ခိုလႈံေနၾကရသည္။ ဘီးလင္းျမစ္ေရ၏ စိုးရိမ္ေရမွတ္သည္ ၁ဝ၂၂ စင္တီမီတာျဖစ္ၿပီး ဇူလိုင္ ၃ဝ ရက္က တုိင္းထြာခ်က္အရ ၉၈၇ စင္တီမီတာသို႔ က်ဆင္းသြားၿပီျဖစ္သည္။ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားတြင္ ခုိလႈံေနၾကသူမ်ားမွာ ျမစ္ေရက်သြားသျဖင့္ မိမိတို႔ေနအိမ္သုိ႔ျပန္လိုလ်က္ အျပန္ခက္ေနၾကေသာ အေၾကာင္းမ်ားမွာ ေနအိမ္ပ်က္စီးမႈ ရိွ၊ မရိွ မသိရေသးျခင္း၊ ေသာက္ေရအခက္အခဲႏွင့္ အထူးသျဖင့္ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သုံးေရ အခက္အခဲရိွျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေပၚမႈ ေလ်ာ့နည္းသက္သာေစရန္ ရာသီဥတုကို ထိန္းညိႇေပးေသာ သစ္ေတာသစ္ပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးၿပီး သစ္ပင္မ်ား ရွင္သန္ေရးတုိ႔ကို ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးက ေဆာင္ရြက္ေနၾကရာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ႏွစ္စဥ္ဇြန္၊ ဇူလုိင္လမ်ားတြင္ သစ္ပင္စိုက္ပ်ဳိးေရးကို တုိင္းေဒသႀကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္အသီးသီး၌ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ တပ္မေတာ္သည္ ရာသီဥတု ထိန္းညိႇေရးႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စိမ္းလန္းစိုျပည္ေရးတုိ႔အတြက္ သစ္ပင္စိုက္ပ်ဳိး ထိန္းသိမ္းေရးကို တစ္တပ္တစ္အား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီနယ္ေျမ ဇမၺဴသီရိၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေရဆင္းဆည္ပတ္ဝန္းက်င္၌ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေဂဟစနစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး(ၾကည္း၊ေရ၊ ေလ) မိသားစုမ်ား အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၃ ရက္အထိ မိုးရာသီသစ္ပင္ စိုက္ပ်ဳိးပြဲမ်ားတြင္ ရတနာတန္းဝင္ပင္၊ ႏွစ္ရွည္သီးႏွံပင္ႏွင့္ အရိပ္ရေလကာပင္မ်ား အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၁၂၇၂၆၃ ပင္အား စိုက္ပ်ဳိးထားၿပီးျဖစ္သည္။ အလားတူ ၾသဂုတ္ ၃ ရက္တြင္ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ နယ္ေျမမ်ားအလိုက္ မိုးရာသီသစ္ပင္စိုက္ပ်ဳိးပြဲမ်ားကို တစ္ၿပိဳင္တည္း က်င္းပစိုက္ပ်ဳိးၾကရာ တပ္မေတာ္တစ္ရပ္လုံး အေနျဖင့္ စိုက္ပ်ဳိးသည့္ အပင္စုစုေပါင္း ၃၇၇၅ဝ၄ ပင္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ေတာေတာင္ေျခာက္ခန္း လယ္ယာႏြမ္းမျဖစ္ေစရန္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေဂဟစနစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ႀကီးမားေသာ အေထာက္အကူေပးသည့္ သစ္ပင္မ်ားစိုက္ပ်ဳိး၍ ရွင္သန္ႀကီးထြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းေရးကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ရာသီဥတု မွ်တေကာင္းမြန္မႈရလဒ္၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ျပည္သူတို႔ ရရွိၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေလးအနက္ထားၾကပါရန္ ျမဝတီက တုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ လိုက္ရပါသည္။ ။