ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ က်န္းမာေရးႏွင့္အားကစားဝန္ႀကီးဌာနသည္ အားကစားႏွင့္ ပညာေရးေပါင္းစပ္သင္ၾကားေပးေသာ အားကစားႏွင့္ကာယပညာသိပၸံေက်ာင္းမ်ားကို ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး၊ ေတာင္ႀကီး၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိသည္။
ထူးခြၽန္ထက္ျမက္သည့္ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္အားကစားသမားမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ထြက္ေပၚလာေစေရးအေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ရည္ရြယ္၍ အားကစားႏွင့္ကာယပညာသိပၸံ(ရန္ကုန္)ကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အားကစားႏွင့္ပညာေရး ေပါင္းစပ္သင္တန္းကုိ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိသည္။ သင္တန္းစတင္ဖြင့္လွစ္သည္မွ ယခုအခ်ိန္အထိေအာင္ျမင္မႈ အေနျဖင့္ ထူးခြၽန္သည့္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ အားကစားသမား အမ်ဳိးသား ၂၉ဝ ဦး၊ အမ်ဳိးသမီး ၂၇၆ ဦး၊ လူငယ္လက္ေရြးစင္ အမ်ဳိးသား၂၈၈ ဦး၊ အမ်ဳိးသမီး ၁၈၅ ဦးတို႔ကုိ စနစ္တက်ေမြးထုတ္ေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ ေဒသတြင္း အားကစားၿပိဳင္ပြဲ ျဖစ္သည့္ (၂၁)ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမွ (၂၉)ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအား ကစားၿပိဳင္ပြဲအထိ အားကစားႏွင့္ကာယပညာသိပၸံ (ရန္ကုန္)မွ သင္တန္းသားမ်ား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရာ ေရႊတံဆိပ္ဆု ၃၈ ခု၊ ေငြတံဆိပ္ဆု ၅၈ ခုႏွင့္ ေၾကးတံဆိပ္ဆု ၈၃ ခုတို႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ ဆြတ္ခူးရယူႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အုိလံပစ္ေကာ္မတီက အားကစားႏွင့္ ပညာေရး ေပါင္းစည္းေရး (Sport and Education Trophy )ဆုကို ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ အားကစားႏွင့္ကာယပညာသိပၸံ(ရန္ကုန္)၌ ၂ဝ၁၉-၂ဝ၂ဝ ပညာသင္ႏွစ္အတြက္ သင္တန္းသား၊ သင္တန္းသူ ၄၇၄ ဦး ေရြးခ်ယ္ထားၿပီး အားကစားနည္း ၂၃ မ်ဳိးကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိသကဲ့သို႔ မႏၲေလး၊ ေတာင္ႀကီး၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားကလည္း ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိၾကသည္မွာ ထူးခြၽန္ထက္ျမက္ေသာ လူငယ္အားကစားသမားမ်ား ေပၚထြက္လာမည့္ အေျခအေနေကာင္းကို ဖန္တီးေပးေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာမႈနယ္ပယ္၌ ႀကိဳတင္ျပင္မွေအာင္ပြဲရဟူေသာ ဆုိ႐ိုးစကားသည္ အရာရာတုိင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္သကဲ့သုိ႔ အားကစားသမား တို႔အတြက္လည္း အထူးအသံုးဝင္ေသာ ဆို႐ိုးစကားျဖစ္သည္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ျခင္းဟူသည္ ႀကိဳတင္ ေလ့က်င့္ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ၿပိဳင္ပြဲဝင္မည့္ အားကစားနည္းအလုိက္ သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းနည္းလမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ႀကိဳတင္ေလ့က်င့္ၾကရသည္။ တစ္ဦးခ်င္း စြမ္းရည္ယွဥ္ၿပိဳင္ရသည္ျဖစ္ေစ၊ အဖြဲ႕လုိက္ စြမ္းရည္ယွဥ္ၿပိဳင္ရသည္ျဖစ္ေစ အားကစားစိတ္ဓာတ္ေမြးျမဴၿပီး ၿပိဳင္ပြဲစည္းကမ္းနည္းလမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းလုိက္နာ၍ တရားသျဖင့္အႏုိင္ရယူသူသာလွ်င္ ထူးခြၽန္ထက္ျမက္ေသာ အားကစားသမားမ်ားျဖစ္သည္။ အသင္းလုိက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရေသာ အားကစားနည္းမ်ား၌ မိမိတို႔အသင္းသားမ်ား၏ စြမ္းရည္ႏွင့္မိမိစြမ္းရည္တို႔ကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေပါင္းစပ္ႏုိင္ေစရန္ ပြဲမဝင္မီ အျပင္ကက်င္းပဟူေသာ ဆုိ႐ိုးစကားအတိုင္း လုိက္နာၾကရန္လိုသည္။ ထင္သာျမင္သာ ဥပမာအေနျဖင့္ မၾကာခဏေတြ႕ရတတ္သည္မွာ နာမည္ႀကီးကလပ္အသင္းမ်ား၌ ကစားေနၾကေသာ လူႀကိဳက္မ်ားသည့္ ၾကယ္ပြင့္ကစားသမားမ်ားသည္ ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အမိႏုိင္ငံ ကုိယ္စားျပဳအသင္းသို႔ လာေရာက္ကစားၾကရာတြင္ မိမိတို႔အသင္းသားမ်ားႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္မမိဘဲျဖစ္ေနသျဖင့္ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္စိတ္ပ်က္ၾကရသည္ကို သတိထားမိၾကေပမည္။
တစ္ဦးခ်င္းယွဥ္ၿပိဳင္ရေသာ အားကစားနည္းျဖစ္ေစ၊ အသင္းအဖြဲ႕လုိက္စြမ္းရည္ယွဥ္ၿပိဳင္ရေသာ အားကစားနည္းျဖစ္ေစ ႀကိဳတင္ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္မႈအားေကာင္း ေလေလေအာင္ျမင္မႈ ရေလေလျဖစ္ေသာ္လည္း ႀကိဳတင္ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္မႈ အားနည္းေလေလ ေအာင္ျမင္မႈအားနည္းေလေလျဖစ္ရန္ ေသခ်ာသည္။ ထုိ႔အတူ အသင္းအဖြဲ႕လိုက္ လုပ္ေဆာင္ရေသာ မည္သည့္လုပ္ငန္းမ်ဳိးမဆုိ လုပ္ငန္းတြင္ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္သူတို႔ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳနားလည္မႈ မရွိၾကလွ်င္ ေမွ်ာ္မွန္းမထားေသာ အခက္အခဲႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္သည္။
လူတို႔ေလာကတြင္ မည္သည့္လုပ္ငန္းမ်ဳိးမဆုိ လုပ္ငန္းၿပီးေျမာက္၍ ရည္မွန္းခ်က္ ေပါက္ေျမာက္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ ေဆာင္ရြက္ၾကရာ၌ ဇြဲ၊ လံု႔လ၊ ဝီရိယ စုိက္ထုတ္ရမည့္အျပင္ နည္းစနစ္ကြၽမ္းက်င္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ရလဒ္ေကာင္းကို အသိအမွတ္ျပဳမႈတုိ႔ျဖင့္လည္း ျပည့္စံုရန္လုိအပ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အထူးအားျဖင့္ ႏုိင္ငံဂုဏ္ကို အားကစားျဖင့္ ျမႇင့္တင္ၾကမည့္ အားကစားႏွင့္ကာယပညာသိ ပၸံသင္တန္းသားမ်ား အေနျဖင့္ ဆိုခဲ့ေသာ အခ်က္မ်ားအား အေလးထားလုိက္နာၾကရန္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမဝတီကတိုက္တြန္း ႏိႈးေဆာ္လုိက္ရပါသည္။ ။