စည်းနဲ့ ကမ်းနဲ့ မြန်မာစာ
(ယမန်နေ့မှအဆက်)
မည်းမည်းသည်းသည်းသည် မည်းမည်း ကြုတ်ကြုတ်၊ မည်းမည်းချိပ်ချိပ်၊ မည်းမည်းနက်နက် ဟူသော ဝေါဟာရတို့နှင့် အဓိပ္ပာယ်တူဟု ဆိုရပေ မည်။ သည်းမည်း၊ သည်းသည်းမည်းမည်း ဟူသော ရေးထုံးများမရှိဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။
အိုးမဲ/အိုးမည်းမဲနှင့် မည်း အနက်ရင်း ပေါင်းစည်း၊ ဆက်စပ်ချည်းဖြစ်သော်လည်း ယင်းဝေါဟာရနှစ်လုံး၏ အဓိပ္ပာယ် ချင်းမတူကြောင်းကို ရှေ့တွင်ဆိုခဲ့ပါသည်။ မဲနှင့် မည်း အဓိပ္ပာယ်မတူကြသည်ကို အိုးမဲ နှင့် အိုးမည်း ဟူသောဝေါဟာရနှစ်လုံးကို လေ့လာကြပါမည်။
အိုးမဲ ဟူသော ဝေါဟာရနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဒုတိယကျော်အောင်စံထားဆရာတော်က ဝေါဟာရတ္ထပကာ သနီကျမ်းတွင် ထမင်းအိုး စသည်၌ကပ်စွဲသော အဆင်းမည်းနက်သည်ကို ထောက်မူအိုးမည်း ဟုသင့်လျက် အိုးမဲဟူ၍ ဆိုမိန့်သည်ကား မီးငွေ့မီးလျှံထိခိုက်၍ မူလအဆင်း ကွက်ကျားညစ်နွမ်း သမ်းမဲလေသည်ကို ထောက်၍ ဆိုမိန့်သည်ယူသင့်၏ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့လေသည်။
ဆရာတော်က ထမင်းအိုးစသည်၌ စွဲကပ်သောအရာကို အဆင်းမည်းနက်သည်ကို ထောက်လျှင် အိုးမည်းဟုလည်း ခေါ်ဝေါ်နိုင်ပုံကိုပြထားသည်။ အကယ်စင်စစ် ထမင်းအိုးစသည်၌ စွဲကပ်သောအရာ ကို အိုးမည်းဟု မခေါ်ဆိုနိုင်ပါ။ ရှင်းပါမည်။
အိုးမဲ မှ မဲ အနက်သည် မက်၊ မြဲ ဖြစ်သည်။ အိုး၌ မက်နေသောအရာ၊ အိုး၌ မဲနေ၊ မြဲနေ၊ စွဲနေ၊ ကပ်နေ၊ ငြိနေ၊ စွန်းနေ၊ ထင်းနေသောအရာဖြစ်၍ အိုးမဲဟု ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ မဲ၏ အနက်မှာ မက်၊ မြဲ၊ စွဲ၊ ကပ်၊ ငြိ၊ စွန်း၊ ထင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ အနက်ရောင်ဟော မည်း နှင့် ဆက်စပ်ကြံဆ၍ မရ ကောင်းပါ။ အိုးမဲနှင့် အိုးမည်း ဟူသောဝေါဟာရ နှစ်လုံးတို့၏ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းပုံအရ အနက်အဓိပ္ပာယ် ထုတ်ဖော်ဖွင့်ဆိုလျှင် အိုးမဲ နှင့် အိုးမည်း မတူ ကြောင်း သိနိုင်ပါသည်။
ဝေါဟာရပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းပုံအရ အိုးမည်းသည် ပေါင်းစပ်နာမ်ဖြစ်သည်။ နာမ်နှင့် နာမဝိသေသန ပေါင်းစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ အိုး သည် နာမ်၊ မည်း သည် နာမဝိသေသန ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အိုးမည်းဟုဆိုလျှင် မည်းသောအိုး၊ နက်သောအိုးဟုသာ အဓိပ္ပာယ်ရှိနိုင်သည်။ အိုးဖြူ ၊ အိုးဝါ၊ အိုးနီ (ဖြူသောအိုး၊ ဝါသောအိုး၊ နီသောအိုး) တို့ကဲ့သို့တည်း။
ဝေါဟာရပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းပုံအရ အိုးမဲသည်လည်း ပေါင်းစပ်နာမ်ပင်ဖြစ်သည်။ နာမ်နှင့် ကြိယာ ပေါင်းစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ အိုးသည် နာမ်၊ မဲသည် ကြိယာ ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အိုးမဲသည် မဲသောအိုး မဟုတ်ပါ။ အိုး တွင် မဲနေသောအရာသာဖြစ်သည်။ အိုးတွင် မြဲ၊ စွဲ၊ ကပ်၊ ငြိ၊ စွန်း၊ ထင်း နေသောအရာသာဖြစ်သည်။
မဲသည် မြဲ၊ စွဲ၊ ကပ်၊ တပ် အနက်ရှိသော မက် နှင့်တူသည်ဟု ဆိုခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။
ပေါင်းစပ်နာမ်ချင်းတူသော်လည်း နာမ်နှင့် နာမဝိသေသနပေါင်းစပ်သော ပေါင်းစပ်နာမ်နှင့် နာမ်နှင့် ကြိယာပေါင်းစပ်သော ပေါင်းစပ်နာမ်တို့ အဓိပ္ပာယ် ကောက်ယူရပုံမတူပါ။ သာဓကအားဖြင့် ခရီးရှည်၊ ခရီးတိုဟုဆိုလျှင် ရှည်သောခရီး၊ တိုသောခရီးဟု အဓိပ္ပာယ်ရပါသည်။ ခရီး သည် နာမ်၊ ရှည်၊ တိုတို့သည် နာမဝိသေသနများဖြစ်ကြသည်။ ခရီးသွား၊ ခရီးပြန်ဟုဆိုလျှင် သွားသောခရီး၊ ပြန်သောခရီးဟု အဓိပ္ပာယ်မကောက်ယူနိုင်ပါ။ သွား၊ ပြန်တို့သည် နာမဝိသေသနများ မဟုတ်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
ခရီးသွားသည် ခရီးသွားသောသူ၊ ခရီးပြန်သည် ခရီးမှပြန်လာသောသူသာဖြစ်သည်။ အကြောင်း မူကား သွား၊ ပြန် တို့သည် ကြိယာများဖြစ်သော ကြောင့်တည်း။
ထို့အတူ ဈေးကြီး၊ ဈေးလေး ဟူသည် ကြီးကျယ်သောဈေး၊ သေးငယ်သောဈေး ဖြစ်၍ ဈေးရောင်း၊ ဈေးဝယ်၊ ဈေးသွား၊ ဈေးလာ ဟူသည် ဈေးရောင်းသူ၊ ဈေးဝယ်သူ၊ ဈေးသို့သွားသူ၊ ဈေးသို့လာသူ ဟုသာ အဓိပ္ပာယ် ကောက်ယူရသည်။
နိဂုံးချုပ်ပါမည်။ သဲသဲမဲမဲ၊ မဲမဲသဲသဲ တို့၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ စွဲစွဲမြဲမြဲ၊ တစိုက်မတ်မတ်၊ စူးစူးစိုက်စိုက်၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဟူ၍ဖြစ်ပါသည်။ မည်းမည်း သည်းသည်း၏အဓိပ္ပာယ်မှာ အလွန်မည်းသောဟူ၍ ဖြစ်ပါသည်။ သည်းသည်းမည်းမည်း ဟူသော အရေးမရှိပါ။ အိုးမဲသည် အိုး၌ စွဲမြဲကပ်ငြိနေ သောအရာ ဖြစ်သည်။ မိဘမျက်နှာကို အိုးမဲသုတ်သည်ဆိုသော အိုးမဲမှာ ဤအိုးမဲဖြစ်သည်။ အိုးမည်းဟု ရေးငြားအံ့၊ မည်းနက်သောအိုးဟုသာဆိုရမည်။ ဤအိုးမည်းကား သုတ်၍ရသောအိုးမည်းမဟုတ်။ ဦးခေါင်းကို အိုးမည်းဖြင့် ပစ်ပေါက်လိုက ပစ်ပေါက်၍ ရတန်ကောင်းသတည်း။
မြန်မာစာကို ချစ်မြတ်နိုးတတ်ပါစေ။