သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေး
အယ်ဒီတာ့အာဘော်
(၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၇ ရက်)
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေရေးအတွက် ဦးတည်ချက် (၉) ရပ် ချမှတ်ရာတွင် “တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးတို့ အတွက် တိုင်းရင်းသား ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးနှင့်အကျုံးဝင်သော စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ပြီး အခြားစီးပွားရေး ကဏ္ဍများကိုလည်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်ရေး”ဟူသော စီးပွားရေး ဦးတည်ချက်တစ်ရပ်လည်း ပါဝင်သည်။ ထမင်းအသက်ခုနစ်ရက် ဆိုသည့်အတိုင်း စားရေရိက္ခာချို့တဲ့ပါက လူတို့အသက်ရှင်ရန် ခက်ခဲပေမည်။ စားရေရိက္ခာဖူလုံမှုရှိမှသာ မိမိတို့ရည်မှန်းချက် လုပ်ငန်းများကို အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးကို လုပ်ကိုင်နေသည့် ကျေးလက်နေပြည်သူများမှာ နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိပေရာ လယ်ယာလုပ်ငန်းများကို အောင်မြင်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ လွန်စွာအရေးကြီးလှသည်။ စပါးအပါအဝင်သီးနှံများကို စိုက်ပျိုးရာတွင် ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်း ရရှိရေးအတွက် မျိုး၊ မြေ၊ ရေ၊ နည်းဆိုသည့် နည်းလမ်းလေးရပ်ကို စနစ်တကျလက်တွေ့ လိုက်နာဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များသုံးစွဲခြင်း၊ မြေများကို စနစ်တကျပြုပြင်ခြင်း၊ သတ်မှတ်သွင်းအားစုများ လုံလုံလောက်လောက် ထည့်သွင်းပေးခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေများကို စနစ်တကျသုံးစွဲခြင်း၊ စိုက်နည်းစနစ်များ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးခြင်းနဲ့ ခေတ်မီနည်းစနစ် အသုံးပြုခြင်းတို့ကို လိုက်နာလုပ်ဆောင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ တစ်နှစ်သုံးသီး စိုက်ပျိုးရေးနှင့် သီးထပ်သီးညှပ် တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရေးကို ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။
လယ်ယာလုပ်ငန်းသည် မိုးနှင့်အတူရှင်သန်ရသော လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ မိုးရွာမှပျိုးသာမည် ဆိုစကားနှင့်အညီ မိုးကိုလည်းမျှော်ရသည်။ဝါတွင်းသုံးလကာလသည် လယ်ယာဦးကြီးတို့ ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးချိန်စပါးပင်တို့ရှင်သန်ချိန်ဖြစ်သည်။ ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးခြင်းဟူသော စကားနှင့်အညီ လယ်ထွန်ခြင်း၊ ကောက်စိုက်ခြင်း၊ ပျိုးနုတ်ခြင်း လုပ်ငန်းများသည် လယ်လုပ်ငန်းတွင် အရေးပါသည်။ တောင်သူလယ်သမားတို့၏ လယ်ယာစီးပွားလုပ်ငန်းများ အောင်မြင်မှသာ ၎င်းတို့၏ လူမှုစီးပွားဘဝများလည်း တိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာ၌ စိုက်ဧကများ တိုးချဲ့ခြင်းထက် တစ်ဧကအထွက်နှုန်း တိုးတက်ရေးကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ ရှိပြီးသားမြေအရင်းအမြစ်များပေါ်တွင် သီးထပ်သီးညှပ်များ စိုက်ပျိုးနိုင်မည်ဆိုပါက ယခုထက်ပို၍ အထွက်နှုန်းပိုမို တိုးတက်ကောင်းမွန်လာမည်ဖြစ်သည်။ ကျေးလက်ဒေသတိုင်းတွင် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များ တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်နိုင်မှ ဒေသတွင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ကာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ပေါများလာပေမည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးအတွက် လိုအပ်သော လူသားအရင်းအမြစ်များ အပြည့်အဝရရှိရေးအတွက် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် စက်မှုသင်တန်းကျောင်းများကို ခရိုင်အလိုက် ဖွင့်လှစ်ပေးပြီးဖြစ်သည်။
စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးပညာရှင်များ ပေါများလာပါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများ ပိုမိုတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအတွက် လိုအပ်သည့် မျိုးကောင်းမျိုးသန့်ရရှိရေးကိုနိုင်ငံတော်အစိုးရက ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိရာ သမားရိုးကျ လုပ်ဆောင်မှုများမှ ဖောက်ထွက်ကာ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် တီထွင်ကြံဆ လုပ်ဆောင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။
တောင်သူလယ်သမားများ အနေဖြင့် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးနေသည့် ကာလအတွင်း စိုက်ပျိုးနည်းစနစ် မှန်ကန်စွာ စိုက်ပျိုးဆောင်ရွက်နိုင်မှ အထွက်နှုန်းကောင်းပေမည်။ စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်များစွာ ရှိသည့်အနက် ကောက်စိုက်စက်ဖြင့် စိုက်ပျိုးခြင်းမှာ အချိန်ကုန်သက်သာခြင်း၊ အလုပ်သမား ရှားပါးမှုကိုဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း စသည့်ကောင်းကျိုးများဖြစ်စေသည်။ လယ်ယာကဏ္ဍတွင် လက်မှုလယ်ယာမှ စက်မှုလယ်ယာသို့ ပြောင်းလဲလျက်ရှိရာ စတင်စိုက်ပျိုးသည်မှ ရိတ်သိမ်းခြွေလှေ့သိုလှောင်ချိန်အထိ စက်ကိရိယာများ သုံးစွဲဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်လာပြီဖြစ်သည်။
လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် စနစ်တကျ လယ်ယာမြေဖော်ထုတ်ခြင်း၊ ရေသွင်းမြောင်း၊ ရေထုတ်မြောင်း၊ ကုန်ထုတ်လမ်းများကို စနစ်တကျ ဖောက်လုပ်ခြင်းတို့ လိုအပ်သည်။ မြေဆီလွှာဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရန်အတွက် သစ်စိမ်းမြေသြဇာ(ပိုက်ဆန်လျှော်) ထည့်သွင်းခြင်း၊ EM ဘိုကာရှီပြုလုပ်သုံးစွဲခြင်း၊ ပိုးမွှားရောဂါ ကျရောက်မှု မရှိစေရန် သဘာဝပိုးသတ်ဆေး(တမာပိုးသတ်ဆေး၊ ငရုတ်သီးပိုးသတ်ဆေး)များ သုံးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် တောင်သူလယ်သမားများ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေချောမွေ့စေရေးအတွက် မိုးရာသီ စိုက်ပျိုးရေးချေးငွေများ ထုတ်ချေးခြင်း၊ သဘာဝမြေသြဇာများ ထောက်ပံ့ပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ တောင်သူလယ်သမားများအနေဖြင့် ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲနေသောရာသီဥတုနှင့်လိုက်လျောညီထွေစွာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရေးအတွက် စိုက်ပျိုးရေး ပညာရှင်များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည် ဖြစ်သည်။ အနှစ်ချုပ်ဆိုရသော် တိုင်းပြည်သာယာ ဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေး အတွက် သက်ဆိုင်သူ အားလုံးက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရန် ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပေသည်။