
မြန်မာနိုင်ငံအင်ဂျင်နီယာပညာရေး၏ နှစ်တစ်ရာခရီး
(ကိုချင်း)
“ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်အဖြစ်သို့ ထွန်းကား ပေါ်ပေါက်လာရန် သက်ဆိုင်ရာတို့က နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြိုးစားအားထုတ်လုံးပန်းခဲ့ကြရသည်။ ဤတက္ကသိုလ်ကို ၁၉၂၄ ခုနှစ်ကစ၍ ပြုစုပျိုးထောင် လာခဲ့ရာ ထိုအချိန်မှစ၍ ကျောင်းသားများသည် ပထမ အကြိမ် အထက်တန်း အင်ဂျင်နီယာပညာကို သင်ခွင့် ရရှိခဲ့လေသည်။ ယခု ၁၉၇၄ ခုနှစ်ဆိုလျှင် စက်မှု တက္ကသိုလ်သည် နှစ် (၅၀) ပြည့်လေပြီ။ တိုင်းပြည် အခြေအနေတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ အင်ဂျင်နီယာ ပညာရပ်များကိုလည်း ပိုမိုခွဲစိတ်၍ ဇောက်ချသင်ကြားသွားရန်လည်း အစီအစဉ်များရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရသည်။
နိုင်ငံတော်အစိုးရသည် လက်မှုမှစက်မှုခေတ်သို့ ဟူသော ဦးတည်ချက်နှင့်စူးစိုက်လုံးပန်းလာရာတွင်ပညာရေးအကောင်အထည်ဖော်ချက်တစ်ရပ်အဖြစ်စက်မှုတက္ကသိုလ်လည်း ပါဝင်နေပေသည်။ အင်ဂျင် နီယာများသည် တိုင်းပြည်၏ တစ်တပ်တစ်အားပင်ဖြစ်ရာ အင်ဂျင်နီယာကောင်းများအဖြစ် နိုးကြားလာမှ ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုတွင်ကျယ်လာမည်။ ထုတ်လုပ်မှုတွင်ကျယ်မှ စီးပွားတက်မည်စီးပွားတက် မှ တိုင်းပြည်သာယာဝပြောမည်။ သို့ဖြစ်ရာ အင်ဂျင်နီယာ နှင့် အင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်းများသည် နိုင်ငံနှင့်ခေတ်၏တိုးတက်ရေးတွင် မဏ္ဍိုင်သဖွယ်ဖြစ်ကြောင်း အထူး ဆိုလိုပါသည်။”
သီရိပျံချီ ဦးရုံးမို (B.Sc. (Hons.) (Rgn.), B.Sc. Eng. (Lond.), A.C.G.I., C.Eng., M.I.Mech. E., M.I.Loco. E) ပါမောက္ခချုပ်(၁၉၆၂-၇၁) ၏ စက်မှုတက္ကသိုလ်နှစ်(၅၀) ပြည့် ဥယျောဇဉ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် အင်ဂျင်နီယာဌာန (Engineering Department) ကို ၁၉၂၃-၂၄ ပညာသင်နှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းကို ၁၉၂၄-၂၅ ပညာသင်နှစ်၌အစပြုခဲ့ပြီး ယခု ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်တွင်မြန်မာနိုင်ငံအင်ဂျင်နီယာ ပညာရေး၏ ခရီးမှာ နှစ်တစ်ရာတိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အစိုးရစက်မှုလက်မှုပညာသင် ကျောင်း (Government Engineering School) အဖြစ် ပထမဆုံးအင်ဂျင်နီယာပညာကို ၁၈၉၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့ လမ်းမတော်ဘူတာရုံ အနောက်ဘက်၌ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၈၉၈ ခုနှစ်တွင် အင်းစိန်ဘူတာအရှေ့ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်
ခဲ့ပြီး အစိုးရစက်မှုလက်မှုပညာသင်ကျောင်း (Gover-nment School of Engineering) ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၀၈ ခုနှစ်တွင် အင်းစိန်ရွာမရှိ လက်ရှိနေရာသို့ ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး အစိုးရစက်မှုလက်မှုပညာသင်ကျောင်းနှင့် စက်မှုအထက်တန်းကျောင်း (Government School of Engineering and Technical High School) ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၁၂ခုနှစ်မှစတင်၍ အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ (Govern-ment Technical Institute - GTI) ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်အထိ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာ ဖြင့် အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ (GTI) ၁၂ ခု ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်အတွင်း တက္ကသိုလ်အင်ဂျင်နီယာပညာရေးကို ၁၉၂၃ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်လက်အောက်တွင် အင်ဂျင်နီယာပညာမဟာဌာနအဖြစ် ပထမဆုံးစတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၁၉၂၄ခုနှစ်တွင် B.Sc (Engg.) ပရိုဂရမ်အဖြစ် မြို့ပြအင်ဂျင်နီယာဘာသာရပ်ကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ဘားမားစက်မှုတက္ကသိုလ် (Burma Institute of Technology - BIT) ဟုခေါ်တွင်သည့် အင်ဂျင်နီယာတက္ကသိုလ်တစ်ခုအဖြစ်ဖွင့်လှစ်ရန်ခွဲထုတ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန် စက်မှုတက္ကသိုလ် (Rangoon Institute of Technology - RIT) ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ကြို့ကုန်းအနောက်ဘက်ရှိ ဤတက္ကသိုလ်ကို ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် (Yangon Institute of Technology - YIT) ဟု အမည်ပေးကာ ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ် (Yangon Technological University - YTU) ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ မန္တလေးစက်မှုတက္ကသိုလ် (Mandalay Institute of Technology - MIT) ကို စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည့် ၁၉၉၁ ခုနှစ်အထိ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အင်ဂျင်နီယာတက္ကသိုလ်နှစ်ခုသာရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်နည်းပညာ တက္ကသိုလ် (Defense Service Technological Academy) ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ပညာရေးစနစ်သစ်အရ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ နည်းပညာတက္ကသိုလ်အများအပြားတွင် စုစုပေါင်း ငါးနှစ်သင်ကြားရမည့်ပညာရေး (နည်းပညာဘွဲ့နှစ်နှစ်နှင့် အင်ဂျင်နီယာဘွဲ့တစ်နှစ်)ဖြင့် သင်ကြားခဲ့သည်။ အစိုးရစက်မှု လက်မှု သိပ္ပံများအားလုံးအနက် အချို့ကိုပိတ်ထားပြီး အချို့ကို နည်းပညာတက္ကသိုလ်သို့ အဆင့်မြှင့် တင် ခဲ့သဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အစိုးရစက်မှုလက်မှု သိပ္ပံတစ်ခုသာကျန်ရှိသည်။ ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ်နှင့် မန္တလေးနည်းပညာတက္ကသိုလ်တို့သည်၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ခြောက်နှစ်အင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ ဘွဲ့ကြိုပရိုဂရမ်များကို ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အင်ဂျင်နီယာပညာရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် အရေးကြီးသော အဆင့် (၄)ဆင့်ရှိသည်။ ၁၉၂၄ မှ ၁၉၄၀ (ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အစ) အထိ အဆင့် (၁)၊ ၁၉၄၆ မှ ၁၉၆၁ အထိ အဆင့် (၂)၊ ၁၉၆၁ မှ ၁၉၈၈ အထိ အဆင့် (၃) နှင့် ၁၉၈၈ မှ မျက်မှောက်ခေတ်အထိ အဆင့် (၄) ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
အဆင့်(၁)-၁၉၂၄-၁၉၄၀
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်လက်အောက်ရှိ B.O.C အင်ဂျင် နီယာကောလိပ်၌ ဌာနတစ်ခု သို့မဟုတ် အင်ဂျင်နီယာဌာနကိုတည်ထောင်ခဲ့သည်။ မြို့ပြအင်ဂျင် နီယာ၊ စက်မှုအင်ဂျင်နီယာနှင့်လျှပ်စစ်အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များကိုသာဝင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။
အဆင့်(၂) - ၁၉၄၆ မှ ၁၉၆၁
Intermediate Science (ISc) သင်တန်းတွင် အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ၊ ရူပဗေဒ၊ ဓာတုဗေဒနှင့်သင်္ချာ (စစ်စစ်နှင့် အထောက်အကူပြု) ပါ၀င်သည်။ အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်ကိုသင်ယူရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုနှစ်နှစ်လိုအပ်သည်။ စာမေးပွဲများတွင် အထက်ဖော်ပြပါ ဘာသာရပ်အားလုံးအတွက် ရေးဖြေစာမေးပွဲများ အပြင် ရူပဗေဒနှင့် ဓာတုဗေဒအတွက် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှု များကို ၁၅ ရက်မှ ၂ဝ ရက်အတွင်း ဖြေဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ အောင်မှတ်များသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီအတွက် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပေါင်းစပ် ဘာသာရပ်များအတွက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းရရှိပါက တစ်ကြိမ်တည်းနဲ့အောင်မြင်ပြီး ကျရှုံးသည့်ဘာသာ ရပ်များအတွက် မေလ/ဇွန်လတွင် ပြုလုပ်သည့် ပြန်လည်စစ်ဆေးသည့် စာမေးပွဲ များတွင် ပြန်လည် ဖြေဆိုရသည်။
အရည်အချင်းပြည့်မီသော ဆရာများ(နိုင်ငံသားနှင့်ပြည်ပ)မှ ဘာသာရပ်အမျိုးမျိုးကို သင်ကြားပေးပြီး ကျောင်းသား/ သင်ကြားရေးဆရာအချိုးသည် ၂ဝး၁ ဝန်းကျင်ဖြစ်သည်။ စာသင်နှစ်သည် ဇွန်လမှ ဖေဖော်ဝါရီလအထိဖြစ်ပြီး အောက်တိုဘာလတွင် တစ်လနားသည်။ စာသင်ခန်းများ၊ ဓာတ်ခွဲခန်းများနှင့်အလုပ်ရုံများရှိသည့် B.O.C အင်ဂျင်နီယာကောလိပ်အနီးရှိ ပြည်နှင့်တကောင်းခန်းမတို့တွင် အင်ဂျင်နီယာကျောင်းသားများကို ထားရှိခဲ့သည်။
အခြေခံလေ့လာမှုနှစ်နှစ်ပြီးနောက် ကျောင်းသားများအတွက် ၎င်းတို့၏ သီးခြားဘာသာရပ်များအား ခွဲထုတ်ခဲ့သည်။ တစ်ပတ်လျှင် စုစုပေါင်းနာရီ ၃၀ ၀န်းကျင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်သင်ကြားခဲ့သည်။ အလုပ်ရုံသင်တန်းများ၊ လက်သမား၊ ပန်းပဲ၊ ဂဟေနှင့် စက်ပိုင်းဆိုင်ရာလေ့ကျင့်ရေးများ၊ ဟောပြောပွဲနှင့် ပုံဆွဲသင်တန်းများပါဝင်ပြီး နွေရာသီအားလပ်ရက်အတွင်း အင်ဂျင်နီယာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် လက်တွေ့လေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်ရသည်။ စာသင်ခန်းများ၊ ဓာတ်ခွဲခန်းများနှင့် အလုပ်ရုံများအပြင် ကျောင်းသားများအတွက် ပြည့်စုံကောင်းမွန်သော စာကြည့်တိုက်ကိုလည်း ရရှိနိုင်သည်။
၁၉၅၄-၅၅ တွင် အင်ဂျင်နီယာဘာသာရပ်များတိုးမြှင့်ရန်စီစဉ်ခဲ့ပြီး သတ္တုတွင်း၊ ဓာတု၊ သတ္တုဗေဒ၊ အထည်အလိပ်နှင့် ဗိသုကာပညာရပ်တို့ကို မိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ အနာဂတ်တွင် ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ အရည်အချင်းပြည့်မီသော သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းများကို ပြုစုပျိုးထောင်ရန်အတွက် ယူကေနှင့်အမေရိကန်သို့ မြန်မာကျောင်းသားများကိုစေလွှတ်ရန်လည်း စီစဉ် ခဲ့သည်။ အဆောင်တိုင်းတွင် ကျောင်းသားအချင်းချင်း ကောင်းစွာသိစေရန် လူမှုရေးနှင့် စာဖတ်အသင်း ရှိကြသည်။ ဤလှုပ်ရှားမှုများ၏ အကျိုးကျေးဇူးတစ်ခုမှာ ကျောင်းသားများနှင့် ဤလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် ဆရာများအကြားရှိ ရင်းနှီးမှုနှင့် နားလည်မှုတို့ဖြစ်သည်။
ရှိပြီးသား B.O.C အင်ဂျင်နီယာကောလိပ် အဆောက်အအုံတွင် အထပ်မြင့်အုပ်ချုပ်ရေး အဆောက်အအုံ (ရုံးခန်းများ၊ ဆွေးနွေးခန်းများ၊ အစည်းအဝေးခန်းများ၊ စာကြည့်တိုက်များပါရှိ သော) နှင့် လိပ်ခွံကဲ့သို့ ကြေးနီအမိုးခုံး (Leik Khone) အဆောက်အအုံအသစ်များအား ထပ်မံဖြည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် အရည်အချင်းပြည့်မီသောမြန်မာဆရာ၊ ဆရာမများကို သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သော ပြည်ပဆရာ၊ ဆရာမများအား ဖယ်ရှားပေးခဲ့ပါသည်။ထိုအချိန်က အင်ဂျင်နီယာပညာရေးသမိုင်း၏ အချိုး အကွေ့တစ်ခုမှာ လိပ်ခုံးပရိဝုဏ်တွင် အမျိုးသမီးကျောင်းသူများ အင်ဂျင်နီယာကျောင်းသားဘ၀သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
အင်ဂျင်နီယာဌာနသည် ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင်ကြို့ကုန်းရှိ ကျောင်းဝင်းအသစ်သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီးရန်ကုန်တက္ကသိုလ်လက်အောက်မှထွက်ခွာခဲ့သည်။သို့သော် ပညာရေးနှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးမူဝါဒဆိုင်ရာဆုံးဖြတ်ချက်များကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ ဆီးနိတ်နှင့်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (ဘာသာရပ်အားလုံး၏ပညာရေးအဆင့်အတန်းကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့်မြှင့်တင်ရန်)က ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
ကြို့ကုန်းပရိဝုဏ်တွင် စာသင်ခန်းများ၊ ဓာတ်ခွဲခန်းများနှင့် အလုပ်ရုံများ၊ ရုပ်ရှင်ပြစက်များ၊ စာကြည့်တိုက်များ၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းများအတွက် ရုံးခန်းများနှင့် ကျောင်းသား အဆောင်များပါရှိပါသည်။ ထို့ပြင် ဝန်ထမ်းအားလုံးအတွက် အိမ်များ၊ ထမင်းစားခန်းနှင့် မီးဖိုချောင်များ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဆေးခန်းငယ်များ၊ အားကစားလှုပ်ရှားမှုများအတွက် ပွင့်လင်းသောနေရာများလည်းရှိသည်။
အဆင့်(၃) - ၁၉၆၁ မှ ၁၉၈၈
၁၉၆၂ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အင်ဂျင်နီယာဌာနသည် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အဆင့်မြင့်ပညာဦးစီးဌာနလက်အောက်တွင် ကိုယ်ပိုင်ပါမောက္ခချုပ်ဖြင့် ဘားမားစက်မှုတက္ကသိုလ် (Burma Institute of Technology -BIT) ဟုခေါ်သော သီးခြား လွတ်လပ်သောတက္ကသိုလ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် (Rangoon Institute of Technology- RIT) ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး နိုင်ငံအနှံ့အပြား၌ နည်းပညာတက္ကသိုလ်များဖွင့်လှစ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် တွင် သက်ဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များနှင့်သက်ဆိုင်သော မူဝါဒလမ်းညွှန်ချက်များကို ပေးဆောင်ရန် ပါမောက္ခချုပ်က ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီနှင့်ဆီးနိတ်တို့ပါဝင်သည်။ ပညာရေးဝန်ကြီး ဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီနှင့် ဆီးနိတ်ကိုလည်းဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ တက္ကသိုလ်အားလုံး၏စီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအတွက် အဆုံးသတ်ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ခဲ့သည်။
ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်သို့ ကျောင်းသားများ၏ ဝင်ခွင့်လိုအပ်ချက်ကိုလည်း ပြောင်းလဲထားပြီး တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲတွင် ရမှတ်များအလိုက် ထိပ်တန်းကျောင်းသား ၅၀၀ ကို ဝင်ခွင့်လက်ခံခဲ့ပါသည်။ ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်တွင် မတူညီသောဘာသာရပ်များကို ကျောင်းသားများအား ခွဲဝေချမှတ်ပေးရာတွင် တူညီသောစံနှုန်းများကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဘွဲ့ဒီဂရီရရှိရန် နှစ်အရေအတွက် ခြောက်နှစ် လိုအပ်သည်။ အင်ဂျင်နီယာဌာနများအပြင် ယခင်က ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဟု လူသိများသည့် ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့် သိပ္ပံတက္ကသိုလ်တို့၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိသောဌာနများဖြစ်သည့် ရူပဗေဒ၊ ဓာတုဗေဒ၊ သင်္ချာ၊အင်္ဂလိပ်နှင့် မြန်မာစာဌာနများပါဝင်သည်။ ကျောင်းသားများသည် ၎င်းတို့၏သက်ဆိုင်ရာအင်ဂျင်နီယာဘာသာရပ်များမစတင်မီ ဤဘာသာရပ်များကိုနှစ်နှစ်လေ့လာသင်ကြားရမည်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းသားများအတွက် အမှတ်ပေးစနစ်နှင့် အောင်ချက်အဆင့်ကိုလည်း ရာခိုင်နှုန်းအလိုက် အမှတ်ပေးစနစ်မှ ၅၊ ၄၊ ၃၊ ၂၊ ၁ စနစ်သို့ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဘာသာရပ်တစ်ခုစီအတွက် အောင်ချက်အဆင့်မှာ (၂ )ဖြစ်ပြီး ပေါင်းစပ်ဘာသာရပ်အားလုံးအတွက် ပျမ်းမျှအောင်မှတ်မှာ ၂ ဒသမ ၅ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံခြားဆရာများမှလွဲ၍ သင်ကြားရေးကြားခံသည် မြန်မာဘာသာဖြစ်လာသည်။
ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်၏ မြို့ပြ၊ စက်မှု၊ သတ္တုတွင်း၊ ဓာတုဗေဒနှင့် အထည်အလိပ်အင်ဂျင်နီယာနှင့် ဗိသုကာဌာနများတွင် နှစ်အတော်ကြာ ရုရှားဆရာ တစ်ယောက်ရှိခဲ့သည်။
မြို့ပြအင်ဂျင်နီယာဌာနတွင် Sanitary Engineering ဆရာများအတွက် WHO မှထောက်ပံ့ပေးထားသောကာလတို ရန်ပုံငွေရှိပြီး ကိုလံဘိုစီမံကိန်းက ပံ့ပိုးပေးထားသည့် ဓာတ်ပုံပညာကို သင်ကြားပို့ချပေးသော Mr Heathcote ဟုခေါ်သော အင်္ဂလိပ်ဆရာလည်း ရှိသည်။ Structural ဓာတ်ခွဲခန်းကို ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ် အစောပိုင်းတွင် ဂျာမန်အင်ဂျင်နီယာတစ်ဦးကတည်ထောင်ခဲ့သည်။
သင်ကြားရေးနှင့် အင်ဂျင်နီယာပညာရေးကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန်အတွက် သင်ကြားရေး ဝန်ထမ်းများကို ထိုအချိန်ကရရှိခဲ့သော နိုင်ငံတကာအကူအညီအရ နိုင်ငံရပ်ခြားသို့စေလွှတ်ခဲ့သဖြင့် ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်ရှိ သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းများ၏ အဆင့်အတန်းကောင်းမွန်ခဲ့ပြီး ဘွဲ့လွန်ဒီဂရီများလည်း ပြီးဆုံးခဲ့သည်။ ဤကာလအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာနှင့် မော်တော်ယာဉ် အင်ဂျင်နီယာဘာသာ ရပ်များကို စက်မှုအင်ဂျင်နီယာဌာန လက်အောက်တွင် ခွဲဝေပေးခဲ့သည်။ သတ္တုတွင်းအင်ဂျင်နီယာဌာနအောက်တွင် ရေနံအင်ဂျင်နီယာနှင့် Power and Electrical Communications (နောက်ပိုင်းတွင် အီလက်ထရွန်နစ်အင်ဂျင်နီယာဟု အမည်ပြောင်း) ဟုခေါ် သော သီးခြားလမ်းကြောင်းနှစ်ခုကို လျှပ်စစ် အင်ဂျင်နီယာဌာနအောက်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် နှောင်းပိုင်းတွင် ကျောင်းသားဦးရေ၄၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းစုစုပေါင်း ၂၀၀ခန့်ရှိသောကြောင့် ကျောင်းသား/သင်ကြားရေး ဝန်ထမ်းအချိုးမှာ ၂၀:၁ ခန့်သာရှိသည်။ ရန်ပုံငွေ ပြတ်လပ်မှုကြောင့် ဓာတ်ခွဲခန်းနှင့်အလုပ်ရုံအဆောက်အအုံအတွက် စက်အရန်နှင့် ခေတ်မီသောစက်ကိရိယာများကိုမရနိုင်တော့ဘဲ စာကြည့်တိုက်အတွက် စာအုပ်တွေလည်း မရနိုင်တော့ပါ။ ဤကာလဝန်းကျင်က အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံများမှ ထူးချွန်သော ကျောင်းသားအချို့ကို လက်ခံခဲ့သည်။ မဟာအဆင့် ဘွဲ့လွန်သင်တန်းများကိုလည်း ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ နောက်ဆုံးနှစ်ကျောင်းသားများသည်လည်း စာတမ်း (Thesis) တင်သွင်းရန်လိုအပ်သည်။ တက္ကသိုလ် ကွန်ပျူတာစင်တာကို UNESCO/ UNDP ၏ အကူအညီဖြင့် သမိုင်းပရိဝုဏ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
ဦးရုံးမိုသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၁ ခုနှစ်အထိBIT/ RIT ၏ ပါမောက္ခချုပ်ဖြစ်ပြီး ရာထူးသက်တမ်းအတွင်း အင်ဂျင်နီယာပညာကိုတိုးတက်စေရန်အမျိုးမျိုးသော ကန့်သတ်ချက်များအောက်တွင် အကောင်းဆုံးကြိုးစားခဲ့သည်။ ကျောင်းသား၊ကျောင်းသူများ၏ သင်ရိုးညွှန်းတမ်း ပြင်ပလှုပ်ရှားမှုများသည်လည်း ယခင်ကကဲ့သို့ အပြည့်အ၀လည်ပတ်နေပြီး တက္ကသိုလ်များအကြား အားကစားပြိုင်ပွဲများသည် ယခင်ကထက် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ ဦးရုံးမိုသည် ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် အငြိမ်းစားယူခဲ့ပြီး ဒေါက်တာအောင်ကြီး ပါမောက္ခချုပ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။
အကန့်အသတ်များစွာကြောင့် ရန်ပုံငွေပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ အင်ဂျင်နီယာပညာရေးကို အဆင့်မြှင့်တင်သည့် သုတေသနပြုမှုများ၊ သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းများအတွက် ဆက်လက်လေ့လာမှုများ၊ ဓာတ်ခွဲခန်းများ စသည်တို့ ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။ တစ်ခုတည်းသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် သင်ကြားရေးဝန်ထမ်းများနှင့် RIT ဘွဲ့ရအသစ်အချို့၏ပါဝင်မှုဖြင့် စက်မှုကုန်ထုတ်သမဝါယမအသင်း (Engineering Cooperatives) များ တည်ထောင်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
အဆင့် (၄) - ၁၉၈၈ မှ ယခုအထိ
၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအင်ဂျင်နီယာကောင်စီပေါ်ပေါက်လာပြီး အင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်းများကိုစည်းမျဉ်းနှင့်ကြပ်မတ်သည့်စနစ်ကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးခဲ့သည်။ မျက်မှောက်ခေတ်တွင် Polytechnic University ရှစ်ခု၊ နည်းပညာတက္ကသိုလ် ၂၇ ခု၊နည်းပညာကောလိပ်လေးခု၊ ဂျီတီအိုင် ၃၁ ခု၊ နည်းပညာအထက်တန်းကျောင်း ၃၆ ကျောင်းတို့ကိုတည်ထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ KG+12 အဆင့်သို့လည်းတိုးမြှင့်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
နှစ်တစ်ရာပြည့်အခမ်းအနားတွင် နေပြည်တော် ပေါ်လီတက္ကနစ်တက္ကသိုလ် (Naypyitaw State Polytechnic University) ကို အောင်မြင်စွာ ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီး အင်ဂျင်နီယာ၊ သိပ္ပံနှင့် တက္ကသိုလ်နည်းပညာဘာသာရပ်များ ပို့ချပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအတွက် တက္ကသိုလ်ပရိဝုဏ်အတွင်းသင်ကြားသင်ယူစားသောက်နိုင်ရန်ကိုပါ စီစဉ်ပေးထားကြောင်း သိရှိရသည့်အတွက် များစွာဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာဖြစ်ရသည်။ ယခုကဲ့သို့ တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည့် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ ဝန်ကြီးဌာနကိုလည်း နှစ် (၁၀၀) ပြည့် အခမ်းအနားနှင့်အတူ ဂုဏ်ပြုဖော်ပြအပ်ပါသည်။“စက်မှုတတ်မျိုး ပြည့်အကျိုး” ဆိုသည့် ဆောင်ပုဒ်နှင့်အညီ ပြည့်အကျိုးထမ်းဆောင်နိုင်ကြပါစေ။ ။