ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါကာကွယ်ရန် ကိုယ်ခံအားမြင့်တက်စေသော အစားအစာများ

 

ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါကာကွယ်ရန် ကိုယ်ခံအားမြင့်တက်စေသော အစားအစာများ

 

     ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါသည်   ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင်ပျံ့နှံ့နေသော     တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ သမပိုင်းရာသီဥတုတွင် တုပ်ကွေးရောဂါများသည်   ဆောင်းရာသီတွင်     အဓိကဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး   အပူပိုင်းဒေသများတွင် တစ်နှစ်ပတ်လုံးဖြစ်ပွားနိုင်သည်။     ရာသီတုပ်ကွေးကူးစက်ခံရသော လူနာအများစုသည် တစ်ပတ်အတွင်း အဖျားနှင့် တခြားရောဂါလက္ခဏာများမှ ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာကြသော်လည်း အသက်ငယ်ရွယ်သူများ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများနှင့် ရောဂါအခံရှိသူများတွင် ပြင်းထန်သောဖျားနာမှုများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပြီး တစ်ခါတစ်ရံဆေးရုံတက်ရခြင်း နှင့်   သေဆုံးခြင်းအထိ   ဖြစ်နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် လူအများစုသည်  တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး ကာကွယ်ရန် ကြိုးစားကြသည်။ ထို့ပြင် အာဟာရဖြည့်စွက်စာများမှတစ်ဆင့်  ဗက်တီးရီးယားနှင့်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမွှားများကို   ကာကွယ်တိုက်ထုတ်ရန်    ကိုယ်ခံအားစနစ်တုံ့ပြန်မှုများကိုတိုးမြှင့်ခြင်းသည်    အစွမ်းထက်သောနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

လူတို့၏ကိုယ်ခံအားစနစ်သည် ပြည့်ဝမှန်ကန်သော အာဟာရများရရှိပါက တုပ်ကွေးကဲ့သို့   ဗိုင်းရပ်စ်များကိုကာကွယ်ရန်  အလုပ်လုပ်နိုင်ကြောင်း    သုတေသနများတွင်     တွေ့ရသည်။     အထူးသဖြင့် အအေးမိ၊ တုပ်ကွေး၊ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါနှင့်  တခြားဖျားနာမှုများဖြစ်ပေါ်နေချိန်တွင်  ကိုယ်ခံအားစနစ်အားကောင်းရန် အထူးအရေးကြီးပါသည်။  ရာသီတုပ်ကွေးအတွက် အာဟာရပညာရှင်များ အကြံပြုထားသော အစားအစာများတွင်  ကိုယ်ခံ အားစနစ်ကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်သော  ဗီတာမင်များ၊ သတ္တုဓာတ်များနှင့်  အင်တီအောက်စီးဒင့်များကို   ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သည့်ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့်   သစ်သီးဝလံများအထူးသဖြင့်    ဗီတာမင် C ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ (ရှောက်၊ သံပရာမျိုးဝင် သစ်သီးများ၊   ဘယ်ရီသီးများ၊   ရောင်စုံငရုတ်ပွများ)၊ ဇင့်၊ ဆီလီနီယမ်နှင့်  ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ(အဆီမပါသော အသားများ၊ ငါးများ၊ အခွံမာသီးများ၊ အစေ့အဆန်များ၊ ပဲပိစပ်၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ နို့၊  ဒိန်ချဉ်)၊  ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်သောဂုဏ်သတ္တိရှိသည့်   ကြက်သွန်ဖြူ၊   ချင်းနှင့်နနွင်းကဲ့သို့သော  အစားအစာများပါဝင်ပြီး  နေ့စဉ်မျှတစွာ စားသုံးရန်ဖြစ်သည်။

ဟင်းနုနယ်၊    ကိုက်လန်နှင့်ဆလတ်စသည့် အစိမ်းရောင်ရှိသော     ဟင်းသီးဟင်းရွက်များသည် ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများစွာကို ပေးစွမ်းသည်။ ယင်းတို့တွင် ဗီတာမင်C ၊ K ၊ ဘီတာကယ်ရိုတင်း၊ ဖောလိတ်နှင့် အမျှင်ဓာတ်များမြင့်မားစွာ ပါဝင်သောကြောင့်    ကိုယ်ခံစွမ်းအားကိုမြှင့်တင်ပေးပါသည်။      ဘရိုကိုလီတွင်ဗီတာမင်(A၊ K ၊ E) နှင့်  ပိုတက်စီယမ်၊ ကယ်လ်စီယမ်နှင့်    သံဓာတ်ကဲ့သို့သော သတ္တုဓာတ်များ၊     ဘီတာကယ်ရိုတင်း၊ ဗီတာမင် C နှင့် ဖလေဗိုနွိုက်   စသည့် အင်တီအောက်စီးဒင့်များ ပါဝင်သည်။

လက်ဖက်စိမ်းတွင်  Catechins   နှင့် အင်တီအောက်စီးဒင့်  အများအပြားပါဝင် သောကြောင့်       ကိုယ်ခံအားစနစ်ကိုအားကောင်းစေကာ ရောင်ရမ်းမှုကို တိုက်ဖျက်ပေးနိုင်သဖြင့်  ဗက်တီးရီးယားနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမွှားများ      ကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

ကန်စွန်းဥတွင်ပါဝင်သော ဘီတာကယ်ရိုတင်းသည် ခန္ဓာကိုယ်တွင် ကိုယ်ခံစွမ်းအားကိုမြှင့်တင်ပေးသော   ဗီတာမင် A  ဖြစ်စေရန်ကူညီပေးသည်။ ယင်းသည် ခန္ဓာကိုယ်ရှိ  ခုခံအားဆဲလ်အရေအတွက်ကို တိုးမြင့်စေခြင်းဖြင့် ပိုးမွှားများကို တိုက်ထုတ်နိုင်ရန်လိုအပ်သည်။ အသက်အရွယ် ကြီးလာသည်နှင့်အမျှ     ခန္ဓာကိုယ်တွင်     ခုခံအားဆဲလ်များ      နည်းပါးလာသောကြောင့်  ဘီတာကယ်ရိုတင်းသည် သက်ကြီးရွယ်အိုများအတွက် အထူးလိုအပ်သည်။

ဘယ်ရီသီးများသည်    ဗီတာမင်  C ကြွယ်ဝသောကြောင့်      ရောဂါပိုးများကို တိုက်ထုတ်သည့် သွေးဖြူဥများ  ထုတ်လုပ်မှုကိုလှုံ့ဆော်ပေးသည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် လေ့လာမှုတစ်ခုတွင် ဘယ်ရီသီးများသည် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် မွေးရာပါကိုယ်ခံအားစနစ်မှ ရောဂါပိုးများကိုခုခံနိုင်သောဆဲလ်များကို တိုးလာစေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။    ဖလေဗိုနွိုက်များ၏    အင်တီအောက်စီးဒင့်ဂုဏ်သတ္တိများကြောင့် ခုခံအားစနစ်ဆဲလ်များပျက်စီးခြင်းမှ   ကာကွယ်ပေးသည်။

သံပရာသီး၊   ရှောက်သီး၊   လိမ္မော်သီး၊ ပန်းသီး ၊ စပျစ်သီး၊ သင်္ဘောသီး၊ မာလကာသီး၊ သရက်သီး၊ စတော်ဘယ်ရီသီးနှင့် ခရမ်းချဉ်သီးများတွင် သဘာဝဗီတာမင် C နှင့် ဖလေဗိုနွိုက်ကဲ့သို့သော    ဆဲလ်များ၏ ကျန်းမာရေးကို ကာကွယ်ပေးသည့် အင်တီအောက်စီးဒင့်ကြွယ်ဝစွာ    ပါဝင်သည်။   

ဗီတာမင် C သည် ခုခံအားစနစ်ကို ပံ့ပိုးပေးပြီး   ခန္ဓာကိုယ်ကို  ကျန်းမာသန်စွမ်းစေသည်။ လူတို့၏ခန္ဓာကိုယ်သည်  ဗီတာမင် C ကို မထုတ်လုပ်နိုင်သောကြောင့် လိုအပ်သော  အာဟာရပမာဏကိုရရှိရန်  အစားအစာပေါ်တွင်မှီခိုရပါသည်။

ပဲအမျိုးမျိုးတွင်     ပရိုတင်းဓာတ်နှင့် ဗီတာမင် B12 ကြွယ်ဝသည်။   အသက် ၅၀ နှစ်နှင့်အထက် လူများတွင် ကျန်းမာသန်စွမ်းရန်နှင့်      ကိုယ်ခံအားစနစ်မှ ရောဂါများကိုတိုက်ဖျက်ပြီး ပျက်စီးသွားသည့် ဆဲလ်များကို    ပြန်လည်ပြုပြင်ရန်ဗီတာမင်  B12   လိုအပ်သည်။    ထို့ပြင် ပဲအမျိုးမျိုးတွင်      ဇင့်ဓာတ်မြင့်မားစွာ ပါဝင်သောကြောင့် သွေးဖြူဥထုတ်လုပ်မှုကိုမြှင့်တင်ပေးသည်။    ဇင့်ဓာတ်ချို့တဲ့လျှင်  ခုခံအားစနစ် ကမောက်ကမဖြစ်နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ပဲအမျိုးမျိုးကို တစ်ပတ်တွင် အနည်းဆုံးသုံးကြိမ်စားသုံးရန် အကြံပြုထားပါသည်။

ကြက်ဥတွင်  အရည်အသွေးမြင့် ပရိုတင်း၊ Omega-3  Fatty Acid၊ ဆယ်လီနီယမ်၊  ဗီတာမင် (A၊ D ၊ E) နှင့် ဗီတာမင် B12 တို့ပါဝင်သည့်အတွက်  ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို    မြှင့်တင်ပေးသည့် အစားအစာဖြစ်သည်။   လေ့လာမှုများအရ  ခုခံအားပြန်လည်ကောင်းမွန်စေသည့်    အကျိုးသက်ရောက်မှုအတွက် ကြက်ဥတစ်ခုလုံးသည်ကြက်ဥအကာ  သို့မဟုတ် အနှစ် တစ်ခုချင်းထက် ပိုမိုထိရောက်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

အခွံမာသီးများနှင့်  အစေ့အဆန်များသည် ဗီတာမင် E ကြွယ်ဝပြီး ပိုးမွှားများကို တိုက်ထုတ်နိုင်သောဆဲလ်များ ကြီးထွားမှုကိုပံ့ပိုးပေးသောကြောင့် ကိုယ်ခံအားစနစ် အတွက်  အဓိကအရေးပါပြီး  Omega-6 Fatty Acid ၏ အရင်းအမြစ်ကောင်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။      သစ်ကြားသီးသည်အူလမ်းကြောင်းရှိ   အကျိုးပြုဗက်တီးရီးယားများအတွက်   အလွန်ကောင်းမွန်သော အကျိုးသက်ရောက်မှုဖြစ်စေသောကြောင့် ကိုယ်ခံအားမြင့်တက်မှုအတွက်အရေးပါသည်။

မှိုများတွင်   ခန္ဓာကိုယ်ကို  ရောဂါပိုးကူးစက်ခြင်းမှကာကွယ်ပေးသည့်  သတ္တုဓာတ်၊ ဆယ်လီနီယမ်၊  ဇင့်နှင့် ဗီတာမင်B နှင့် D တို့ ပါဝင်သည်။ ကိုယ်ခံစွမ်းအားကို   သဘာဝအတိုင်း    မြှင့်တင်ပေးသည့် ဗီတာမင်  D  သည် ဗက်တီးရီးယားနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများကို  တိုက်ထုတ်ရာတွင် ကူညီပေးနိုင်သည်။

ပင်စိမ်း၊  ပူဒီနာ၊ လေးညှင်းပွင့်၊ ချင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူနှင့်   နနွင်းတို့ကဲ့သို့သော ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များသည် ခန္ဓာကိုယ်၏ ခုခံအားစနစ်ကို  သိသိသာသာမြှင့်တင်ပေးပြီး    ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအပါအဝင်ရောဂါများကို   ကာကွယ်ပေးနိုင်သည့်ဂုဏ်သတ္တိများရှိသော သဘာဝဆေးဖက်ဝင်အပင်များဖြစ်၍ နေ့စဉ်အစားအစာများ ချက်ပြုတ်ရာတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုသင့်ပါသည်။ ချင်း၊ ဇီရာနှင့် နံနံတို့ကဲ့သို့ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များသည် အစာချေဖျက်ခြင်းကိုလည်း  အထောက်အပံ့ပေးနိုင်ပါသည်။ ချင်းသည် သွေးလှည့်ပတ်မှုကို    ကောင်းမွန်စေပြီး    ချွေးထွက်အောင်   လှုံ့ဆော်ပေးခြင်းဖြင့်  အအေးမိဖျားနာခြင်း လက္ခဏာများကို   သက်သာစေသည်။

ဒိန်ချဉ်ကဲ့သို့သော    Probiotics   များပါရှိသည့် အစားအစာများကို   ကိုယ်ခံစွမ်းအားမြှင့်တင်ရန်နှင့်   အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးကို    ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် နေ့စဉ်ထည့်သွင်းစားသုံးပေးရန်   အရေးကြီးပါသည်။      ခုခံအားဆဲလ်များ၏ ၇၀-၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် အူလမ်းကြောင်းတွင်ရှိနေသောကြောင့် အစာအိမ်ကျန်းမာရေးကို  ကောင်းမွန်အောင်ပြုလုပ်ခြင်းသည် ခုခံအားကိုမြှင့်တင်ရန်နှင့်  နာတာ ရှည်ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖယ်ရှားရန်အတွက် အရေးကြီးပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဒိန်ချဉ်နှင့် ပဲအမျိုးမျိုးကဲ့သို့သော  Prebiotics နှင့် Probiotics    ကြွယ်ဝသောအစားအစာများကို  နေ့စဉ်စားသုံးရန် အကြံပြုလိုပါသည်။

တစ်နေ့တာရေလုံလောက်စွာသောက်ခြင်းသည်  ခန္ဓာကိုယ်၏ သဘာဝခုခံအားကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက်  အရေးကြီးပါသည်။ ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေခြင်းဖြင့် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို  ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရှိ အဆိပ်အတောက်များကိုဖယ်ရှားနိုင်သည်။ တစ်နေ့လျှင် အနည်းဆုံး     ရေရှစ်ခွက်သောက်ရန် လိုအပ်ပြီး    ဟင်းရည်များ   သို့မဟုတ် ဆေးဖက်ဝင်အပင်များသည် ရာသီတုပ်ကွေးကို  ကာကွယ်နိုင်သည့်အပြင် ရောဂါလက္ခဏာများမှ    အမြန်သက်သာစေပါသည်။ လက်ဖက်စိမ်းလက်ဖက်ရည်၊ ချင်း၊ နနွင်း၊ လေးညှင်းပွင့်ကဲ့သို့သော ဆေးဖက်ဝင်အပင်များဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော  ဖျော်ရည်များ၊ ရေနွေး၊ သံပရာသီးနှင့် ပျားရည် ရောစပ်ထားသော   ဖျော်ရည်များကိုသောက်သုံးနိုင်ပါသည်။ အေးသောအဖျော်ယမကာများကို   ရှောင်ကြဉ်ပြီး   ရေနွေး၊ ပူပူနွေးနွေးစွပ်ပြုတ်အရည်များ၊ အာဟာရဖျော်ရည်များ သောက်သင့်ပါသည်။

ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို    မြှင့်တင်လိုသူတိုင်းသည် ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများ၊ စည်သွပ်ဘူးများ၊  ကိတ်မုန့်နှင့်ကွတ်ကီးများကို   လျှော့စားရန်   သို့မဟုတ် ရှောင်ကြဉ်ရန်လိုပါသည်။ ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများတွင်     ကျန်းမာရေးနှင့် မညီညွတ်သော အဆီများ၊ သကြားများနှင့် ဖြည့်စွက်စာများပါဝင်သဖြင့် ကယ်လိုရီများ အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အဝလွန်ခြင်းနှင့် အင်ဆူလင်ခုခံမှု ပိုများနိုင်ကြောင်း      သုတေသီများက လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။  ယင်းတို့သည် အစားအစာတစ်ခု၏ အရသာ၊ အသွင်အပြင်နှင့်သိုလှောင်မှု သက်တမ်းကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သော်လည်း ခုခံအားစနစ်ကို အားနည်းစေနိုင်ကြောင်း     လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ 

၂၀၁၄ ခုနှစ် လေ့လာမှုများအရ   ဆား၊ သန့်စင်သောသကြား၊      ပြည့်ဝဆီနှင့် Fatty Acid များ မြင့်မားစွာစားသုံးခြင်းသည်  Omega-3  Fatty Acid များ လျော့ကျမှုနှင့်အတူ ခုခံအားစနစ်ချို့ယွင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် လေ့လာမှုအရ ဖြည့်စွက်စာများ ပါဝင်သောအစားအစာများကို စားသုံးခြင်းသည် နာတာရှည် ရောင်ရမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ဇီဝဖြစ်စဉ်ဆိုင်ရာရောဂါများဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

သကြားဓာတ်များသော အစားအစာများကို  စားသုံးသူများသည်  နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ အမျိုးအစား-၂ သွေးချိုဆီးချိုရောဂါနှင့် နာတာရှည်ရောဂါများဖြစ်နိုင်ခြေပိုများသည်။ ထို့ပြင် သကြားဓာတ်များသော      အစားအစာများသည် ရောဂါပိုးမွှားများကို     တိုက်ထုတ်သောသွေးဖြူဥများ၏ ထိရောက်မှုကို လျော့ကျစေပြီး   ရောင်ရမ်းမှုကို   တိုးစေခြင်းဖြင့် ရောဂါကာကွယ်နိုင်စွမ်းကို လျော့နည်းစေသည်။

သန့်စင်ပြီး   ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများဖြစ်သည့် ဆန်ဖြူ၊ ပေါင်မုန့်ဖြူ၊  သကြားလုံးများ၊ ကွတ်ကီးများနှင့်  ဂျုံမှုန့်ဖြူများဖြင့်     ပြုလုပ်ထားသောကိတ်မုန့်များကို     စားခြင်းသည်ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့်   ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ဖိစီးမှုများတိုးလာပြီး    ခုခံအားစနစ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။

တစ်နှစ်ပတ်လုံး   ကျန်းမာစွာနေထိုင်လိုခြင်းသည်    လူတိုင်း၏ ရည်မှန်းချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။      သို့ဖြစ်၍   အလုံးစုံကျန်းမာရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် နှင့်ဘေးကင်းရန်     အစာလည်းဆေး၊ဆေးလည်းအစာဆိုသကဲ့သို့     အထက်ဖော်ပြပါအစားအစာများကို    သတိနှင့်ယှဉ်၍   ရွေးချယ်စားသောက်ခြင်းဖြင့် ကိုယ်ခံစွမ်းအားမြင့်မားပြီး ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးများကို  ရရှိနိုင်ပါစေကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါသည်။