ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်း

ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်း

အယ်ဒီတာ့အာဘော်

(၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်)

      မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့သည် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်လျက်ရှိသည့် အိမ်နီးချင်းများ ဖြစ်ကြသည်။

  ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက အလွန်ချစ်ခင်ရင်းနှီးသော ဆွေမျိုးပေါက်ဖော် ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့သည်မှာ ယနေ့တိုင်ဖြစ်သည်။ နှစ်နိုင်ငံအကြား နိုင်ငံရေးအရ အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုပိုမိုနက်ရှိုင်း လာခဲ့ပြီး ချစ်ကြည်ရေးလည်း ပိုမိုခိုင်မာလာခဲ့သည်။ နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှု၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစသည့် စီးပွားရေးကဏ္ဍများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများလည်း ပိုမိုတိုးတက်လာခဲ့သည်။ တရုတ်-မြန်မာ စီးပွားရေးစင်္ကြံ (CMEC)သည် ကီလိုမီတာ ၁၇၀၀ ရှည်လျားပြီး တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ် ကူမင်းမြို့မှ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း မန္တလေးမြို့ကိုဖြတ်ကာ အနောက်ဘက်ပင်လယ် ရေကြောင်းထွက်ပေါက်ဖြစ်သည့် ကျောက်ဖြူမြို့ကို ဆက်သွယ် ဖောက်လုပ်ထားသည့် စီမံကိန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

ကျောက်ဖြူမြို့သည် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် ကမ်းခြေတွင် တည်ရှိပြီး အနာဂတ်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုအတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် တန်ဖိုးကြီးမားသည့် နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ယခုကဲ့သို့တန်ဖိုးရှိပြီး စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်း များစွာရှိနေခြင်းကြောင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ၂၃ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ကျောက်ဖြူဒေသကို အထူးစီးပွားရေးဇုန် တစ်ခုထူထောင်ရန် နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေး ဇုန်အတွင်း တည်ဆောက်မည့် ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏကြီးမားလှသည်။

ထိုသို့ကြီးမားသည်နှင့်အမျှ မြန်မာ့စီးပွားရေး  ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတွက်လည်း များစွာ အထောက်အကူဖြစ်စေမည့် စီမံကိန်းကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။

ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံကိန်းလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်မှုများကို ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပျံ့နှံ့ခဲ့ခြင်း၊  မြန်မာဘက်က ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံခန့်ခွဲမှုကော်မတီနှင့် CITIC တို့နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက် နေရခြင်းတို့ကြောင့် စီမံကိန်းစတင် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေးမှာ နှစ်နှစ်ကျော်ခန့် နှောင့်နှေးခဲ့ရသည်။ ယခုအခါ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းကို ဆောလျင်စွာပြန်လည် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ယခင်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခွင့် သဘောတူစာချုပ်(Concession Agreement) အား ပိုမိုပြည့်စုံစေရန်နှင့် ပိုမိုရှင်းလင်းတိကျစွာ နားလည်သဘောပေါက်ရန် လိုအပ်သည့်အတွက် နောက်ဆက်တွဲစာချုပ် (Addendum) ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် သဘောတူလက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံအတွက် စီမံကိန်းကြီးမှ ကျောက်ဖြူဒေသ အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိပြည်သူများ အတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများကို ဖန်တီးပေးနိုင်ပြီး ပြည်သူလူထု၏ လူမှုစီးပွားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုပါ အထောက်အကူ ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံကြားကုန်သွယ်မှုနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ကျောက်ဖြူအထူး စီးပွားရေးဇုန် စီမံကိန်းကြီးမှတစ်ဆင့် တောင်အာရှ၊ အနောက်အာရှနှင့်အာဖရိကမှ တင်သွင်းမည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို တရုတ်ပြည်မကြီးသို့ စင်္ကြံလမ်းကြောင်း အသုံးပြုပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်းဖြင့် အချိန်နှင့်ကုန်ကျစရိတ်များ အထူးသက်သာမည်ဖြစ်သည်။

ကျောက်ဖြူစီးပွားရေးဇုန်တွင် ပါဝင်သည့်ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်း တည်ဆောက်မှုနှင့်အတူ  စက်မှုဥယျာဉ် စီမံကိန်းကိုပါ ဆက်လက်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်သည်။ ကျောက်ဖြူအထူး စီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းနှင့် စက်မှုဥယျာဉ်စီမံကိန်း စတင်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ပါက ဒေသခံပြည်သူများအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများစွာ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ စီမံကိန်းကို အမြန်ဆုံးစတင် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တရုတ်နိုင်ငံအကြား  ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အပါအဝင် ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ပိုမိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ပါက နှစ်နိုင်ငံပြည်သူများ အကြား ကုန်သွယ်၊ စီးပွားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်၍ အေးချမ်းသာယာစွာ ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။

ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းတွင် အပိုင်းလေးပိုင်းပါဝင်ပြီး သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်နိုင်သည့် ဆိပ်ခံတံတား ၁၀ စင်းပါဝင်သည့်စီမံကိန်းဖြစ်သည်။ စီမံကိန်းပြီးစီးပါက တစ်နှစ်လျှင် ပေ ၂၀ ကွန်တိန်နာအလုံးရေ ခုနစ်သန်းခန့် လက်ခံထားနိုင်မည့် စီမံကိန်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှကုန်စည်များ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံကို ဖြတ်သန်းသွားမည့် ကုန်စည်များကို အာဖရိကနိုင်ငံများ၊ တောင်အာရှနိုင်ငံများနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများကို တိုက်ရိုက်ပို့နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် တိုက်ရိုက်မတင်ပို့နိုင်ဘဲ စင်ကာပူနှင့်မလေးရှားတို့မှ တစ်ဆင့် တင်ပို့နေရသည်။

ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းပြီးစီးပါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော နိုင်ငံတကာအဆင့်မီ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အာရှ၊ အာဖရိကနှင့် ဥရောပတိုက် ကြီးများနှင့် ဆက်သွယ်မည့် ကုန်သွယ်မှုအချက်အချာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာမည်။ ကမ္ဘာသို့တံခါးပေါက်ကြီး အသွင်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဒေသတွင်း၏ လူမှုစီးပွား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အနှစ်ချုပ်ဆိုရသော် နိုင်ငံတော်၏ အနာဂတ်ပိုမိုကောင်းမွန် လှပရေးအတွက် ကျောက်ဖြူအထူး စီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်း ဆောလျင်စွာ အောင်မြင်ပြီးမြောက်ပါစေကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပေသည်။ ။